Het kabinet heeft op vrijdag 13 september het nieuwe uitgewerkte regeerprogramma gepubliceerd. Hierin komen een aantal belangrijke plannen voor de energietransitie naar voren. Het kabinet biedt duidelijkheid over welke technieken ze willen gaan toepassen om de klimaatdoelstellingen te behalen en hoe deze technieken worden ingezet.

In het regeerprogramma worden voor de zonne-energiesector weinig plannen voorgesteld die niet al in het voorlopig regeerakkoord werden genoemd. Salderen stopt nog steeds per 1 januari 2027 en de verplichting om een (hybride)warmtepomp te plaatsen bij vervanging van de cv-ketel vanaf 2026 blijft van de baan. Wel legt het kabinet de focus op het tegengaan van netcongestie.

In het beleid rondom de verduurzaming van de energiemix stelt het kabinet een aantal punten centraal. Het kabinet noemt onder andere, het sturen op onafhankelijkheid van het buitenland, de toegankelijkheid van betaalbaarheid van energie voor iedereen, het halen van de klimaatdoelen, het met voorrang oplossen van netcongestie als belangrijke doelen voor de energietransitie in Nederland.

Om deze doelen te halen heeft het kabinet een aantal maatregelen opgenomen in het regeerprogramma. Ten eerste stelt het kabinet zich te willen focussen op Europese samenwerking op het gebied van klimaatdoelen en het elektriciteitsnet. In het regeerprogramma staat: “In de EU zijn we een constructieve partner, met de Europese klimaat- en energiewetgeving als belangrijke basis. EU-brede coördinatie van groene investeringen en een sterkere gezamenlijke elektriciteitsmarkt kunnen energiekosten verlagen én helpen bij goede bescherming van de consument.”

Ten tweede legt het kabinet uit dat ze zich wil houden aan de gestelde klimaatdoelen voor 2030 en 2050. Als blijkt dat deze niet gehaald zullen worden, zal het kabinet kijken naar alternatief beleid.

Als laatste wil het kabinet meer duidelijkheid geven wat betreft het klimaatbeleid. Dit doet het kabinet door, zoals gesteld in de klimaatwet, jaarlijks in te kijken of het beleid moet worden bijgesteld om de klimaatdoelen te behalen. Alleen als blijkt dat de nieuwe doelen niet gehaald gaan worden zal het kabinet het beleid bijstellen. In het tweede kwartaal van 2025 wordt het nieuwe Klimaatplan gepresenteerd met daarin het beleid voor de komende tien jaar.

Zonne-energie
Voor de zonne-energiesector worden geen concrete beleidsmaatregelen genoemd voor het stimuleren van het plaatsen van zonnepanelen. In het regeerprogramma wordt het volgende gemeld over salderen: “De salderingsregeling voor kleinverbruikers wordt met ingang van 1 januari 2027 beëindigd. De consument ontvangt voor alle ingevoede elektriciteit een redelijke vergoeding.” Het is waarschijnlijk aan de Autoriteit Consument & Markt (ACM) om te bepalen wat een redelijke invoervergoeding precies inhoudt. Eerder al deed de ACM een uitspraak over de hoogte van de terugleververgoeding en de rechtmatigheid van de terugleverkosten.

Netcongestie
Het kabinet streeft er naar om netcongestie snel te verminderen. Hiervoor werd eerder al het Landelijk Actieplan Netcongestie opgesteld. Het kabinet stelt in het regeerprogramma dat ze zich hieraan wil blijven houden. Ook wil het kabinet reeds geïdentificeerde maatregelen zoals “extra tijdelijke elektriciteitsproductie, slimmer gebruik van laadpalen en stimulering van flexibiliteit bij bedrijven” breder in gaat zetten waar dit mogelijk is.

Ook verkent het kabinet de mogelijkheid om het verbeteren en uitbreiden van het energienet qua stikstofbeleid kan worden vergemakkelijkt, met als redenatie dat deze werkzaamheden ook bijdragen aan het verminderen van de stikstofuitstoot op lange termijn.

Als laatste stelt het kabinet zich open voor het stimuleren van energieflexibiliteit door middel van prijsprikkels. “Bij het tegengaan van netcongestie kan ook gedacht worden aan het stimuleren van huishoudens door positieve prijsprikkels bij het gebruik van elektriciteit in dal momenten of wanneer de zon schijnt”, stelt het regeerprogramma.

Kernenergie
Om de regelbaarheid van het Nederlandse energiesysteem te verhogen wil het kabinet inzetten op kernenergie. Het beleid op het gebied van kernenergie is in het regeerprogramma meer uitgewerkt dat andere energiebronnen. Het beleid van het kabinet zal zich daarom hoogstwaarschijnlijk hier op focussen. De regelbaarheid moet een oplossing bieden voor netcongestie en de potentie van duurzame energie verhogen. Het kabinet schrijft in het regeerprogramma: “Kernenergie kan als betrouwbare energiebron een sleutelrol spelen in een duurzaam en robuust energiesysteem. Kernenergie vormt een regelbare baseload die niet weersafhankelijk is en vermindert daarmee de behoefte aan flexibiliteitsmaatregelen en opslag. Ook zorgt kernenergie voor verdere diversificatie van het energiesysteem. De voorbereidingen op de bouw van twee kerncentrales worden doorgezet, en de kerncentrale in Borssele blijft open.”

Verder schrijft het kabinet: “Aanvullend op de eerder in gang gezette stappen voor de realisatie van twee kerncentrales, bouwt het kabinet twee extra kerncentrales in Nederland, waarbij ook de mogelijkheden voor meerdere kleine centrales worden betrokken.”