Het terugleveren van zonnestroom wordt steeds duurder, al helemaal als straks de salderingsregeling wordt afgeschaft. Bovendien zorgen grote hoeveelheden zonnestroom op sommige momenten voor netcongestie. Met een zonnestroomboiler kunnen huishoudens een groter aandeel van hun opgewekte stroom zelf gebruiken en daarmee terugleverkosten en druk op het stroomnet verminderen.

Gemiddeld gebruiken huishoudens maar zo’n 25 tot 30 procent van de stroom die zij opwekken met hun zonnepanelen, vertelt Wouter Wolfswinkel, innovatiemanager bij Vattenfall. Met een zonnestroomboiler kan daar wel 50 procent bij worden opgeteld, zodat een huishouden wel tot 80 procent van zijn opgewekte stroom zelf kan gebruiken. “Je gaat dus nog maar 20 procent terugleveren aan het net in plaats van de op dit moment 70 procent. Dus het is een enorme ontlasting van het net en een enorme toename van het eigen gebruik van je eigen zonnepanelen.”

Vattenfall zag dat mensen op zoek zijn naar manieren om hun zonnepanelen rendabel te houden, vooral na het afschaffen van de salderingsregeling. Daarom brengen zij vanaf dit najaar een zonnestroomboiler op de markt. Een zonnestroomboiler gebruikt overtollige stroom van zonnepanelen, die anders zou worden teruggeleverd aan het net, om water te verwarmen. Het verwarmde water wordt opgeslagen in de boiler en kan op een later moment gebruikt worden, bijvoorbeeld in de keuken of om mee te douchen.

Drie keer terugverdienen
“Grofweg kan je zeggen dat als de boiler helemaal is opgewarmd, dat het vier dagen later weer tijd is om bij te warmen”, vertelt Wolfswinkel. Maar omdat het water alleen wordt verwarmd met jouw eigen zonnestroom, zal het water niet op ieder moment volledig opgewarmd zijn. “Dus de zonnestroomboiler moet altijd worden gecombineerd met een verwarmingstoestel, dus een cv-ketel of een aansluiting op een warmtenet. Dat betekent dat je nooit onder een koude douche hoeft te staan, maar wel maximaal gebruikmaakt van de energie van jouw zonnepanelen.”

De zonnestroomboiler is geschikt, en voordelig, voor de meeste huishoudens die zonnepanelen hebben, volgens Wolfswinkel. De meeste huishoudens gebruiken lang niet al hun opgewekte stroom en verder is er alleen ruimte nodig voor de boiler zelf. Het boilervat moet dicht bij de cv-ketel of warmte-afleverset geplaatst worden en is, afhankelijk van het huishouden, 100 tot 150 liter.

Verder moet natuurlijk de investering gedaan worden. De zonnestroomboiler van Vattenfall zal ongeveer 2500 tot 3000 euro kosten (inclusief installatie). De zonnestroomboiler heeft een levensduur van 25 jaar, en volgens de berekeningen van Wolfswinkel zal de terugverdientijd, na afschaffen van de salderingsregeling, gemiddeld zeven tot negen jaar zijn. Voor de zonnestroomboiler is nog geen subsidie beschikbaar.

De zonnestroomboiler die Vattenfall gaat aanbieden kan niet in combinatie gebruikt worden met een warmtepomp, vertelt Wolfswinkel. “Die is primair voor mensen die voorlopig nog op de cv-ketel zitten of een stadswarmte-aansluiting hebben. De variant die ook voor warmtepompen geschikt is, gaat er zeker komen maar we doen het stap voor stap.”

Salderen
Met een zonnestroomboiler ben je volgens Wolfswinkel goed voorbereid op de salderingsregeling die gaat komen te vervallen. “Wat wel zeker is, is dat het teruglegveren van stroom minder aantrekkelijk gaat worden, en daarmee het zelf gebruiken van opgewekte stroom meer aantrekkelijk.”

Nu zonnestroom nog gesaldeerd mag worden is een zonnestroomboiler vooral interessant voor huishoudens die meer dan 2.000 kilowattuur terugleveren (na salderen). Zodra de salderingsregeling is afgeschaft, is het volgens Wolfswinkel voor alle zonnepanelenbezitters een oplossing.

Wolfswinkel: “Salderen is een soort hele grote virtuele batterij die je niks kost. Dus ja salderen is nu aantrekkelijker, financieel gezien. Maar ik denk wel dat het verstandig is om op tijd na te denken over hoe je op het moment dat je niet meer mag salderen dan toch op een slimme en makkelijke manier zoveel mogelijk van je eigen stroom gaat gebruiken.”

Zonnestroomboiler versus batterij en zonneboiler
Er bestaan ook andere manieren om overtollige stroom op te slaan en er zijn efficiëntere manieren om water te verwarmen. Toch hebben zonnestroomboilers een paar belangrijke voordelen, volgens Wolfswinkel.

Zo zijn er bijvoorbeeld zonneboilers, ook een erg mooie techniek, zegt Wolfswinkel. “Een zonnestroomboiler en zonneboiler geven beide invulling aan jouw warmwaterbehoefte en een zonneboiler doet dat extreem efficiënt door direct de energie van de zon om te zetten in warm water. Dus als je een zonneboiler hebt, heb je niet zoveel meer aan een zonnestroomboiler.”

Een zonneboiler warmt water dus efficiënter op, maar de zonnestroomboiler speelt in op de behoefte van mensen die al zonnepanelen hebben liggen. “Heel veel van onze klanten hebben zonnepanelen, geen zonneboiler. En zij worden geconfronteerd met terugleverkosten en daar wilden wij een oplossing voor.”

En stroom opslaan in een thuisbatterij? Volgens Wolfswinkel is dat ook een prima manier om overtollige stroom op te slaan, maar kan je minder van de elektriciteit kwijt die je teruglevert. “Daarmee kan je ongeveer 25 procent meer van je eigen stroom verbruiken, terwijl dat met een zonnestroomboiler 50 procent is”, volgens Wolfswinkel.

Ook is een zonnestroomboiler, gekeken naar kilowattuur die je kwijt kan, vaak financieel voordeliger dan een batterij, volgens Wolfswinkel. Maar een combinatie van de twee sluit hij ook niet uit. “Maar ze bijten elkaar ook niet per se. Als je heel veel zonnestroom overhebt kan je nog steeds een deel in een thuisbatterij doen. Dan zou je bijvoorbeeld ook een kleinere accu doen. Dat heb ik ook doorgerekend, dan ga je echt dik boven de 90 procent wat je zelf gebruikt”

“Het is eigenlijk een heel simpel product, geen schaarse aardmetalen, geen giftige dingen, er zit gewoon water in. Het is een hele oude beproefde techniek”, vat Wolfswinkel samen. Uiteindelijk is de zonnestroomboiler een techniek die we al kennen, maar door het afschaffen van de salderingsregeling een nieuwe toepassing krijgt: het terugdringen van terugleverkosten van zonnestroom.