In 2023 zijn er 24.400 nieuwe batterijsystemen in gebruik genomen met een totale opslagcapaciteit van 410 megawattuur, zo blijkt uit het Nationaal Smart Storage Trendrapport 24/25 van Dutch New Energy Research en Solar365. Daarmee heeft Nederland een totaal van 40.000 batterijsystemen in 2023 met een totale capaciteit van 621 megawattuur.

Vóór 2020 werden er in Nederland al batterijsystemen verkocht, maar dit waren voornamelijk grotere systemen die werden gebruikt als back-up bij stroomuitval of voor het leveren van stroomnetdiensten. Meer significante investeringen in batterijsystemen begonnen in 2021, met een meervoudige groei in de daaropvolgende jaren. In 2023 bereikte Nederland een capaciteit van 410 megawattuur. Dit komt overeen met een toename van 260 procent van de nieuw geïnstalleerde batterijopslagcapaciteit vergeleken met 2022.

Een duidelijke toename van de batterijopslagcapaciteit begon in 2021, toen de totaal geïnstalleerde capaciteit met 65 procent groeide ten opzichte van 2020. In de daaropvolgende jaren werd de geïnstalleerde capaciteit nog eens twee tot drie keer groter. Deze veranderingen brachten de totaal geïnstalleerde batterijopslagcapaciteit van minder dan 40 megawattuur in 2018 naar 621 megawattuur in 2023.

Het aantal nieuw geïnstalleerde batterijsystemen in Nederland was zeer beperkt in de periode vóór 2020. Vanaf dat jaar begon het aantal echter aanzienlijk sneller te groeien in vergelijking met voorgaande jaren. In 2023 werden er bijna 24.400 batterijsystemen verkocht, bijna het dubbele van het aantal verkochte systemen in 2022.

Het totaal aantal geïnstalleerde batterijsystemen in Nederland begon exponentieel te groeien in 2020 en bereikte 40.000 geïnstalleerde systemen in 2023. Dit waren 2,5 keer zo veel batterijsystemen als in 2022 en 15 keer zo veel als in 2021.

Batterijopslag groeit in elk segment, vooral utiliteitssector laat significante groei zien
In alle sectoren is een significante groei van de batterijmarkt te zien. De batterijopslagcapaciteit in het residentiële segment is in 2023 verdrievoudigd en in de commerciële sector verdubbeld. De utiliteitssector spant de kroon met een verviervoudiging van de markt ten opzichte van 2022. Op het gebied van het aantal batterijsystemen wordt de markt volledig gedomineerd door batterijen in de residentiële sector.

Voor 2019 waren de investeringen in batterijopslag voornamelijk beperkt tot specifieke projecten met een grotere capaciteit. Deze projecten hadden een totaal geïnstalleerde capaciteit van 30 megawattuur in de utiliteitssector en 10 megawattuur in de commerciële sector, en waren vooral gericht op het leveren van back-up diensten van het elektriciteitssysteem in de commerciële sector. Tussen 2021 en 2023 begonnen de investeringen toe te nemen. De residentiële sector werd twee tot vijf keer groter, gevolgd door de commerciële sector met een toename van bijna 50 megawattuur aan nieuwe batterijcapaciteit in 2022. Deze twee sectoren werden gevolgd door de utiliteitssector waar in 2023 215 megawattuur aan grotere batterijsystemen werd geplaatst.

De batterijmarkt was relatief stabiel en onontwikkeld tot in 2020 de eerste residentiële batterijen op de markt kwamen. De residentiële opslagcapaciteit vervijfvoudigde in 2021 en bleef groeien in de daaropvolgende jaren, waarbij de markt jaarlijks 3,8 tot 6 keer groter werd. Gedurende deze periode groeide ook de commerciële sector, waarbij de geïnstalleerde capaciteit in 2022 verdrievoudigde en in 2023 nog een keer verdubbelde. Uiteindelijk werd de utiliteitssector vier keer groter in 2023 en bereikte daarmee een niveau van meer dan 286 megawattuur geïnstalleerde batterijcapaciteit.

De jaarlijkse verkoop van batterijsystemen begon toe te nemen door de groei van de residentiële sector in 2020, maar de echte uitbreiding van deze markt begon in 2022, toen het aantal verkochte batterijsystemen meer dan zes keer toenam vergeleken met 2021. Deze trend zette door in 2023 met bijna een verdubbeling van de verkoopcijfers, wat de jaarlijkse verkoop van residentiële batterijen op 24.000 verkochte batterijsystemen in Nederland bracht. Figuur 13 laat zien dat de residentiële sector, in aantallen, de belangrijkste drijvende kracht achter de jaarlijkse verkoop is.

Hoewel er in Nederland vóór 2019 al batterijsystemen waren, begon vanaf 2020 de marktgroei pas echt met de doorbraak van de residentiële sector. In deze opkomende markt groeide het aantal batterijsystemen elk jaar exponentieel, tot een niveau van 39.000 residentiële batterijsystemen in 2023, wat 2,5 keer meer was dan in 2022. Dit betekent dat 0,5 procent van alle huishoudens en 1,4 procent van de huishoudens met zonnepanelen tot 2023 een batterijsysteem heeft geïnstalleerd.

Kleine batterijen domineren in aantallen, maar grote batterijen leiden in capaciteit
Van alle geïnstalleerde batterijopslagsystemen in Nederland tot 2023, maakten kleine systemen (kleiner dan 20 kilowattuur) 98 procent van de installaties uit, middelgrote systemen (20 kilowattuur tot 1 megawattuur) 1,8 procent en grote systemen (groter dan 1 megawattuur) 0,2 procent. Ondanks hun kleinere aantallen was de bijdrage van de grote systemen 46 procent van de totale opslagcapaciteit, van de middelgrote systemen 21 procent en van de kleine systemen 33 procent.

Van de totaal 410 megawattuur aan batterijcapaciteit die in 2023 is geïnstalleerd, is meer dan de helft (214 megawattuur) geïnstalleerd in grote utiliteitsinstallaties met een capaciteit van meer dan 1 megawattuur. Met 63 megawattuur besloeg batterijopslag van middelgrote omvang (20 kilowattuur tot 1 megawattuur) 15 procent van het marktaandeel in de commerciële sector. Een kwart van het marktaandeel, ofwel 100 megawattuur, werd verkocht in de omvang tussen 5 en 20 kilowattuur, wat van toepassing is op grotere residentiële systemen. Tot slot werd 33 megawattuur, goed voor 8 procent van het marktaandeel, verkocht in kleine residentiële systemen met een capaciteit van minder dan 5 kilowattuur.

Van de 24.400 verkochte batterijen in 2023 waren 13.600 de kleinste thuisbatterijen (kleiner dan 5 kilowattuur), goed voor bijna 56 procent van de totale verkoop. Daarnaast werden er meer dan 10.400 grotere thuisbatterijen (5-20 kilowattuur) verkocht, die bijna 43 procent van het marktaandeel besloegen. Dit betekent dat bijna 99 procent van de batterijen die in 2023 werden verkocht, een formaat had dat geschikt is voor residentieel gebruik. Iets minder dan 300 batterijen, die iets meer dan 1 procent van het marktaandeel uitmaken, waren middelgrote batterijen (20 kilowattuur tot 1 megawattuur) die geschikt zijn voor commercieel en industrieel gebruik. De 60 grootste, op utiliteitsschaal verkochte batterijsystemen, beslaan de helft van de verkochte capaciteit in 2023, maar vertegenwoordigen slechts 0,2 procent van de totaal aantal verkochte batterijen in 2023.

Van de 621 megawattuur aan geïnstalleerde batterijopslagcapaciteit in Nederland tot 2023, is bijna de helft (287 megawattuur, goed voor 46 procent) grootschalige utiliteitsschaalcapaciteit (groter dan 1 megawattuur). Middelgrote batterijen voor commercieel en industrieel gebruik (20 kilowattuur tot 1 megawattuur) leverden een totaal van 129 megawattuur op, wat overeenkomt met 21 procent. Iets hoger is het aandeel grotere residentiële batterijsystemen met een typische grootte tussen de 5 en 20 kilowattuur, namelijk 142 megawattuur, wat 23 procent vertegenwoordigt. Tot slot besloegen de kleinste residentiële batterijsystemen, onder de 5 kilowattuur, met 63 megawattuur 10 procent van de totale geïnstalleerde capaciteit tot 2023.

Het totale aantal geïnstalleerde batterijsystemen in Nederland was bijna 40.000 tot 2023. Meer dan de helft van deze systemen, bijna 22.500, wat neerkomt op een aandeel van 56 procent, bestond uit de kleinste residentiële batterijen met een typische grootte van minder dan 5 kilowattuur. Grotere residentiële batterijsystemen (5 tot 20 kilowattuur) besloegen 42 procent met 16.700 geïnstalleerde systemen. Hiermee was 98 procent van de totaal geïnstalleerde batterijsystemen in Nederland bestemd voor residentieel gebruik. Dit werd gevolgd door 700 middelgrote batterijen voor commercieel en industrieel gebruik (20 kilowattuur tot 1 megawattuur), wat 1,8 procent vertegenwoordigde. De grootste, utiliteitsschaal-batterijsystemen met een omvang van meer dan 1 megawattuur besloegen 0,2 procent van de totaal geïnstalleerde batterijsystemen, wat neerkwam op 76 geïnstalleerde batterijen.